3h. Gebiedsgericht werken

Het afgelopen jaar heeft opnieuw in het teken van corona gestaan. Ondanks dat we inmiddels steeds meer gewend zijn geraakt aan nieuwe vormen van samenwerken en communiceren, heeft dat op een aantal trajecten zeker haar effect gehad. Denk aan de beperkingen t.a.v. gebruik van buurthuizen, spanningen in wijken doordat jongeren langere tijd beperkt zijn in sociale contacten en de beperkingen omtrent fysieke ontmoetingen. Dit heeft opnieuw een sterke druk gelegd op de sociale veerkracht van de stad, van haar inwoners, maar ook voor professionals.

Oud Woensel/Woensel Zuid

Inwoners in Oud Woensel slaakten begin 2021 een noodkreet over de onacceptabele problemen die zij ervaren in hun dagelijkse leefomgeving. Met bewoners, ondernemers, vastgoedeigenaren en andere professionele en maatschappelijke partners is een intensieve samenwerking opgezet die voor een kentering in het gebied moet gaan zorgen. De brede politieke aandacht hielp om het gebied prioritair te agenderen. Er is gewerkt aan een toekomstbeeld voor Oud Woensel, wat het beeld is van bewoners en ondernemers en o.a. inzet op verbinding tussen mensen, verbetering van de leefbaarheid in de buurten en een meer divers winkelaanbod. Een gezamenlijk toekomstbeeld zal het gebied niet per direct veranderen, maar is wel het gezamenlijke, wenkende perspectief waar alle partners in verbinding en in samenhang naar op weg zijn en actie op kunnen ondernemen. Dit toekomstbeeld staat in verbinding met de koers die wordt ingezet in Oud Woensel, vanuit de samenwerking rond het buurtcontract, de speerpunten uit de wijkschouw (september 2020), acties uit het actieplan (juli 2021) en de veiligheidsaanpak die al een aantal jaar loopt.

Volkshuisvestingsfonds / Pact Woensel Zuid

Door de impact van corona luidden de burgemeesters van 15 steden, waaronder Eindhoven, eerder al de noodklok richting het kabinet. Het manifest Kwetsbare gebieden heeft geleid tot het Volkshuisvestingsfonds waarvoor we voor Woensel Zuid succesvol een propositie hebben ingediend waardoor er een extra bijdrage van ruim 20 miljoen beschikbaar is voor de herstructurering van kwetsbaar particulier bezit, de verduurzaming van de particuliere woningvoorraad en de herstructurering van de Gildebuurt. De periode daarna (zomer 2021) zijn de gedachten over het toewerken naar een Pact Woensel Zuid ook verder uitgekristalliseerd. De concretisering, in nauwe afstemming met gebiedspartners, moet nog plaatsvinden.

Inzet incidentele middelen

Het afgelopen jaar waren er extra middelen beschikbaar om een impuls te kunnen geven op verschillende ontwikkelingen in de gebieden. Dit jaar is met name de keuze gemaakt om in te zetten op de stadsdelen Woensel Zuid en Gestel en als thema ‘actief burgerschap’. Deze middelen zijn ingezet op vernieuwing/impuls ten aanzien van:

• actief burgerschap (onder andere Buurtaanjagers CKE, inwonersbegroting Oud Woensel, bakfiets om mee de buurten in te gaan)
• een extra boost m.b.t. Oud Woensel / Woensel Zuid (onder andere ondersteuning ondernemers, communicatie/placemaking (met fysieke locatie in Kruisstraat), focus zwerfafval/bijplaatsing)
• bijdrage voor wijk GGD’ers in Oud Woensel en Oud Gestel
• sociale cohesie/ontmoeting (onder andere door Buurtbinders Drents Dorp, muurschildering Offenbachlaan en ontmoetingsplekken Trudoplein)

Pilot burgerbegroting

Op 16 maart 2021 heeft het college van B en W ingestemd met de aanpak Pilot inwonersbegroting Oud-Woensel (Hemelrijken en Gildebuurt). Het proces van de inwonersbegroting  is in mei 2020 begonnen met een innovatieve en speelse manier van straatgesprekken in Oud Woensel en is in oktober 2021 afgerond met een toegankelijke digitale én fysieke stemronde. Een diverse en breed betrokken groep inwoners hebben het bedrag van € 50.000,- verdeeld tussen de 35 eerder ingediende ideeën van hun buurtgenoten. De zes winnende ideeën zijn daarna uitgewerkt om uit te kunnen voeren. Een aantal is in 2021 al uitgevoerd, de overige volgen in 2022. Deze pilot heeft veel energie en nieuwe ideeën voor de buurt geleverd. Der ervaringen van de pilot hebben we vastgelegd in het evaluatierapport.

Gebiedsgericht instrumentarium

Het instrumentarium rondom gebiedsgericht werken is het afgelopen jaar ook verder doorontwikkeld. Denk hierbij aan de effectuering van de subsidieregeling gebiedsgericht werken die per 1 januari 2021 is gewijzigd  Met deze wijziging is het mogelijk geworden om de beschikbare  middelen meer adaptief en opgavegericht voor de wijken en buurten in te zetten, via een systeem van waardebonnen. In de actiegebieden zijn gebiedscommissie opgericht, waarin diverse partijen (o.a. bewoners, verbinder van WijEindhoven, gebiedscoordinator) deelnemen. Voor de deelnemers is een training ontwikkeld en gegeven. Voor het eerst konden ook “natuurlijk personen” een aanvraag voor een waardebon doen, welke door de gebiedscommissie werd behandeld. Het eerste halfjaar hebben we vooral ingezet op het inregelen van deze randvoorwaarden. In totaal zijn 101 aanvragen gedaan voor een waardebon, waarvan 88 zijn gehonoreerd. Ook is voor het eerst een gebiedsgericht uitvraag gedaan. Drie aanvragen (totaalbedrag van €70.000) zijn gehonoreerd ten laste van het innovatiebudget (€100.000; deze worden in 2022 ten uitvoer gebracht). Door corona zien we nog steeds dat het aantal activiteiten dat door bewonersorganisaties kon worden georganiseerd beperkt is gebleven.

Meetinstrument Leefbaarheid: De Buurtkijker

De Buurtkijker is een data-instrument waarin informatie over de buurten van Eindhoven bij elkaar is gebracht. Het biedt de mogelijkheid om te kijken naar leefbaarheid in de buurt of naar sociale veerkracht. Het afgelopen jaar heeft er een verdiepingsslag met partners plaatsgevonden. Hierbij wordt nadrukkelijk samengewerkt met de woningcorporaties en ook de sociale partners WIJeindhoven en Lumens. De Buurtkijker ging begin april 2021 live. Gedurende het jaar zijn op enkele thema’s verdiepingsslagen gemaakt met de partners. Ook heeft het landelijke interesse opgeleverd (meerdere gemeenten hebben belangstelling). Naast diverse presentaties, webinars en workshops wordt de Buurtkijker sinds lancering steeds meer ingezet ter onderbouwing en/of uitvoering van beleid binnen zowel het sociale domein als binnen het ruimtelijk domein. Ook partners, zoals woningbouwcorporaties en Lumens, zijn aangesloten bij het gebruik en de vulling van dit instrument.