0 Bestuur en ondersteuning

Korte toelichting

Bestuurlijk samenwerkingsverband tussen Eindhoven en de twintig andere Zuidoost Brabantse gemeenten dat bijdraagt aan een excellent vestigingsklimaat voor bedrijven en inwoners in de Brainportregio. De focus van het vigerende samenwerkingsakkoord 2019-2022 ligt op het terrein van Economie, Mobiliteit, Energietransitie en Transitie Landelijk Gebied. Binnen deze focus zijn o.a. de uitvoering van het Stimuleringsfonds en de functie van betaalautoriteit en aandeelhouder Brainport Development NV door de 21 samenwerkende gemeenten belegd. Inspelend op de actualiteit van de coronacrisis is aanvullend, in opdracht van het DB MRE, een Herstelaanpak Breed Economisch Vestigingsklimaat ontwikkeld. Deze is in 2020 en 2021 tot uitvoering gebracht.Tot slot maakt ook het Regionaal Historisch Centrum (RHCe) onderdeel uit van de GR-MRE.

Vestigingsplaats

Eindhoven

Doelstelling en openbaar belang

Bestuurlijk samenwerkingsverband tussen Eindhoven en de twintig andere Zuidoost Brabantse gemeenten dat bijdraagt aan een excellent vestigingsklimaat voor bedrijven en inwoners in de Brainportregio. De focus van het vigerende samenwerkingsakkoord 2019-2022 ligt op het terrein van Economie, Mobiliteit, Energietransitie en Transitie Landelijk Gebied. Binnen deze focus zijn o.a. de uitvoering van het Stimuleringsfonds en de functie van betaalautoriteit en aandeelhouder Brainport Development NV door de 21 samenwerkende gemeenten belegd. Inspelend op de actualiteit van de coronacrisis is aanvullend, in opdracht van het DB MRE, een Herstelaanpak Breed Economisch Vestigingsklimaat ontwikkeld. Deze is in 2020 en 2021 tot uitvoering gebracht.
Tot slot maakt ook het Regionaal Historisch Centrum (RHCe) onderdeel uit van de GR-MRE.

Inzicht bestuurlijk belang

Financiële jaarlijkse bijdrage geschiedt op basis van (relatief) inwoneraantal.
·   Gemeente Eindhoven ca. 30%
·   Overige gemeenten ca. 70%
Specifiek voor het onderdeel RHCe geldt dat ook het voor een gemeente in gebruik zijnde aantal strekkende meters archief (en terabytes digitaal archief) onderdeel uitmaakt van de verdeling van de bijdrage over de deelnemende gemeenten.
In het Algemeen Bestuur heeft iedere gemeente een gelijk stemgewicht.  
Bij besluiten moet meer dan de helft van het totale aantal stemgerechtigde leden van het algemeen bestuur aanwezig zijn, besluitvorming geschiedt bij meerderheid van stemmen. Voor het tot stand komen van een beslissing over vaststelling van de begroting, begrotingswijzigingen, jaarrekening en regionale agenda is een gekwalificeerde meerderheid vereist van drie/vierde van hen die een stem uitbrengen.

Wisselingen bestuur / RvC / RvT

Burgemeester Jorritsma van Eindhoven heeft medio oktober 2020 in verband met de bestrijding van de coronacrisis tijdelijk het voorzitterschap van de Metropoolregio Eindhoven overdragen aan vice-voorzitter Blanksma, burgemeester van Helmond.
Formeel blijft Jorritsma voorzitter van het MRE, maar hij heeft gedurende de laatste maanden van 2020 en eerste deel van 2021 geen vergaderingen bijgewoond. Voor deze stap is gekozen om zowel de bestrijding van de pandemie, als de zorg voor de Metropoolregio recht te doen. Op 6 september 2021 heeft hij het voorzitterschap weer opgepakt

Wet Normering Topinkomens

Er wordt voldaan aan de voorwaarden met betrekking tot normering van topinkomens.
Mocht het onderwerp bezoldiging op de agenda staan, dan neemt de gemeente Eindhoven dit mee in haar advies richting het lid algemeen bestuur.

Maatsch. verantwoord ondernemen

De organisaties van de Metropool Regio Eindhoven (MRE) en RHCe kennen een beperkte omvang, waarbij het merendeel van de begroting bestaat uit de kosten van personeel, bedrijfsvoering en gebouwen. Maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt hierbij continue nagestreefd.

Geleverde prestaties

Metropoolregio Eindhoven (MRE): specifiek vermeldenswaardige resultaten in 2021:
Binnen het thema Economie is o.a. de corona Herstalaanpak Breed Economisch Vestigingsklimaat uitgevoerd en afgerond. Daarnaast is in 2021 gestart met een regionaal proces om gericht input vanuit de 21 gemeentes op te halen voor het Jaarplan Brainport Development. Zo wordt de overheidsinbreng in Brainport nog sterker verankerd. Verder is er een onderzoek uitgevoerd naar Brede Welvaart.
Binnen het thema Mobiliteit is in 2021 o.a. een regionale mobiliteitsagenda met bijhorend uitvoeringsprogramma opgesteld en is gewerkt aan een regionaal toekomstbeeld.
Een mijlpaal binnen het thema Energietransitie is het vaststellen van de regionale energiestrategie 1.0 door alle 21 gemeenteraden, de algemene besturen van de waterschappen en gedeputeerde staten van de Provincie. Binnen het thema transitie landelijk gebied is vervolg gegeven aan het in 2020 vastgestelde streefbeeld.
Verder is de gemeenschappelijke regeling technisch gewijzigd en vastgesteld. En is het proces doorontwikkeling samenwerkingsakkoord afgetrapt met een serie masterclasses en een metropoolconferentie voor raadsleden.

M.b.t. het Regionaal Historisch Centrum Eindhoven (RHCe) is eind 2021 door het dagelijks bestuur ingestemd met een plan van aanpak om te komen tot besluitvorming in 2022 over de toekomstige bestuurlijke positie van het RHCe.

M.b.t. Gulbergen, is een proces gestart om te komen tot een ontwikkeling van het gebied en een overdracht van eigendom, exploitatie en beheer aan een marktpartij. Dit proces loopt door in 2022.

Belangrijkste ontw. en wijz. risico's

Metropoolregio Eindhoven: 2022 is het laatste jaar van het huidige samenwerkingsakkoord. In 2022 wordt het nieuwe samenwerkingsakkoord voorbereid. Het nieuwe samenwerkingsakkoord zal eind 2022 voor zienswijze aan de 21 raden worden aangeboden en vervolgens door het Algemeen Bestuur MRE worden vastgesteld.

Gulbergen: de voormalige stortplaats is officieel nog niet gesloten en de nazorg niet overgedragen aan de Provincie Noord Brabant. De voornaamste reden hiervoor is dat er tussen de stortplaatsen en de provincie Noord Brabant nog geen overeenstemming is over de voorwaarden van sluiting en overdracht. Vanuit strategische overwegingen heeft de Metropoolregio Eindhoven eind 2020 de erfpacht met Attero beëindigd. Hierdoor werd de Metropoolregio Eindhoven weer volledig eigenaar van het Landgoed. Doordat de Metropoolregio Eindhoven nu weer volledig eigenaar is van het gebied, is het mogelijk dit gebied integraal te gaan ontwikkelen. Het belangrijkste risico is of er voldoende belangstelling uit de markt is om het landgoed aan te kopen met een ontwikkel- en exploitatieafspraak die voldoet aan de planologische verwachtingen van MRE (in casu de 21 MRE-gemeenten), met daarbij in het bijzonder de beide grondgebiedgemeenten.
Naheffingen afval: Het geschil tussen Attero en de Brabantse gewesten over de garantieplicht van aanlevering van brandbaar restafval over het jaar 2015 tot en met januari 2017 is tot een eindvonnis gekomen. Het arbitraal eindvonnis geeft aan dat de Brabantse gewesten zijn verplicht tot het betalen van een naheffing van € 15 miljoen voor minder levering, waarvan € 5,1 miljoen voor de 21 gemeenten in MRE-verband. Er is door de Brabantse gewesten een procedure gestart bij het Gerechtshof om het vonnis te vernietigen. Het Gerechtshof heeft op 29 juni 2021 het arbitraal vonnis vernietigd. Tegen deze uitspraak is Attero in cassatie gegaan. De looptijd van de cassatieprocedure zal ongeveer 1,5 jaar zijn. De Gemeente Eindhoven heeft binnen het aandeel restafval van de 21 MRE-gemeenten nagenoeg ongewijzigde hoeveelheden afval aangeleverd aan Attero. Daarom stelt Eindhoven zich op het standpunt dat bij een succesvolle claim van Attero aan het MRE de bijdrage van de gemeente Eindhoven nihil is. Dat is tot nu toe ook steeds zo uitgedragen. Het gecalculeerde risico is gezien het voorgaande 0. De mogelijke claim zal volgens de gemeente Eindhoven dan ook betaald moeten worden door de overige regiogemeenten die in betreffende jaren minder afval zijn gaan aanleveren. Indien Eindhoven toch zou moeten meedoen in een regionale verdeling van de claim is het risico maximaal € 1,5 miljoen. Binnen Eindhoven wordt voor deze regionale vordering geen claim op de voorziening afvalstoffen gelegd.
RHCe: De afgelopen jaren is er veel energie gestoken in het terug op orde brengen van de organisatie en dienstverlening van het RHCE. Er zijn goede stappen vooruit gezet, alle vacatures zijn in 2021 ingevuld. In 2022 wordt een proces doorlopen dat uiterlijk in Q1-2023 leidt tot een voorstel (en besluit in AB-MRE) over de bestuurlijke positionering van het RHCe.

Toelichting finan-
ciële informatie

Jaarcijfers zijn op basis van de concept jaarrekening 2021. Het positieve resultaat 2021 van € 598.000 heeft voor € 526.000 betrekking op MRE en voor  € 72.000 heeft betrekking op RHCe.

Korte toelichting

BNG Bank is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. De bank draagt duurzaam bij aan het laag houden van de kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger.

Vestigingsplaats

Den Haag

Doelstelling en openbaar belang

BNG Bank is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. De bank draagt duurzaam bij aan het laag houden van de kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger.

Inzicht bestuurlijk belang

0,3% aandelenbelang en daaraan gekoppeld stemrecht in Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA; geen actieve vertegenwoordiging vanwege beperkt aandeelbelang).
Er heeft geen wijziging in aandeelverhouding plaatsgevonden in 2021.

Wisselingen bestuur / RvC / RvT

AvA 22 april 2021:
Wisseling Raad van Commissarissen: Benoeming van mevrouw F. de Vries, mevrouw K. Bergstein en de heer L. Geluk voor de periode tot einde AVA 2025. Benoeming van de heer Arendse als voorzitter van RvC na aftreden van mevrouw M. Sint. Aankondiging van aftreden van de heer K. Beuving per einde AVA 2022.

Wet Normering Topinkomens

Voor de BNG bank NV is de wet Normering Topinkomens niet van toepassing.
In dossiers ter voorbereiding van de AvA's wordt aandacht geschonken aan het beloningsbeleid. De BNG bank NV behandelt het onderwerp van beloning tijdens de AvA's of tijdens een bijzondere AvA in geval er een besluit wordt gevraagd.

Maatsch. verantwoord ondernemen

In 2020 heeft BNG Bank haar strategie aangescherpt en kiest ervoor om zich exclusief te richten op de publieke sector, gedreven door maatschappelijke impact. De focus ligt op 4 sustainable goals, waarmee de bank, samen met publieke klanten het verschil wil maken: Goede gezondheid en welzijn, kwaliteitsonderwijs, betaalbare duurzame energie en duurzame steden en gemeenschappen. BNG bank wil actief kunnen sturen op het vergroten van de maatschappelijke impact en gaat deze impact meten en rapporteren.

Geleverde prestaties

De bank ondersteunt overheidsbeleid door op basis van haar kredietwaardigheid financiering tegen gunstige voorwaarden te verstrekken ten behoeve van gemeenten, woningcorporaties, zorg- en onderwijsinstellingen, projectfinanciering en andere instellingen met een maatschappelijk belang.

Belangrijkste ontw. en wijz. risico's

De naar risico’s afgewogen solvabiliteitsratio’s van de BNG bank blijven op een hoog niveau.  Het leverage ratio van de bank is 10,8% Dit is een stijging ten opzichte van eerdere jaren als gevolg van de nieuwe Capital Requirements Directive.  BNG Bank vindt dat de dividenduitkering aan aandeelhouders niet mag worden geraakt door de niet toegekende extra rentekorting als gevolg van een procesmatige fout. Om die reden keert de BNG bank in 2021 een dividendpercentage uit van 60% (2020: 50%) over de winst na belasting. Voor de gemeente Eindhoven betekent dit een dividend van € 391.248. Uitkering van het dividend over 2021 vindt plaats in 2022. Het dividend over 2020 (€ 310.596) heeft plaatsgevonden in oktober 2021. Kredietbeoordelaar Fitch Ratings geeft de BNG bank AAA rating. De ratings van Moody's, Standard& poor’s en Fitch Ratings zijn nu allemaal triple A. Hiermee behoort BNG bank tot de veiligste banken ter wereld.

Toelichting finan-
ciële informatie

De nettowinst over 2021 bedraagt € 236 miljoen. Dit is een stijging van € 15 miljoen ten opzichte van 2020. Belangrijke oorzaak van dit relatief hoge rendement is het positieve resultaat financiële transacties van € 100 miljoen, vergeleken met een negatieve resultaat van € 17 miljoen in 2020. Het renteresultaat bedroeg in 2021 € 407 miljoen, een daling van € 70 miljoen ten opzichte van 2020. De daling is voor € 57 miljoen toe te schrijven aan het feit dat BNG Bank als gevolg van een procesmatige fout niet tijdig heeft voldaan aan een rapportageverplichting om in aanmerking te komen voor de extra rentekorting van 0,5% over het eerste tijdvak van de Targeted Longer-Term Refinancing Operation (TLTRO). Doel van de TLTRO III is het stimuleren van liquiditeit aan specifieke doelgroepen, waaronder corporaties en zorginstellingen. Naar aanleiding van deze fout zijn maatregelen genomen om dit in de toekomst te voorkomen.

Korte toelichting

Zorgt voor distribueren en transporteren van energie, en voor in stand houden, beheren, exploiteren en uitbreiden van distributie en transportnetwerken. Het is wettelijk geregeld dat het netwerk in overheidshanden moet blijven en dat energielevering bij private partijen weggelegd kan worden.

Vestigingsplaats

Groningen

Doelstelling en openbaar belang

Zorgt voor distribueren en transporteren van energie, en voor in stand houden, beheren, exploiteren en uitbreiden van distributie en transportnetwerken. Het is wettelijk geregeld dat het netwerk in overheidshanden moet blijven en dat energielevering bij private partijen weggelegd kan worden.

Inzicht bestuurlijk belang

0,015% aandelenbelang en daaraan gekoppeld stemrecht in AvA, andere aandeelhouders zijn zes provincies (ligging van het netwerk) die de meerderheid (74 % van de aandelen) bezitten. De 116 gemeenten bezitten 26 % van de aandelen. Alleen sprake van eigenaarschap (eigenaarsrol) – belegd bij wethouder Financiën. Puur “volgend”, wel AVA stukken vooraf in het college, echter gezien de zeggenschap geen vertegenwoordiging in de AVA.

Wisselingen bestuur / RvC / RvT

Er zijn geen wijzigingen in de samenstelling van de Aandeelhouderscommissie en de Raad van Commissarissen.

Wet Normering Topinkomens

In 2019 is de afbouwperiode van drie jaar van de beloning van de raad van bestuur conform overgangsrecht ingezet. De beloning van de raad van bestuur en van commissarissen voldoet in 2021 aan de bezoldigingsbepalingen van de WNT.

Maatsch. verantwoord ondernemen

Enexis is partner voor de provincies, gemeenten en waterschappen bij de totstandkoming van de Regionale Energie Strategieën (een lokaal ontwerp van het energiesysteem van de toekomst).

Geleverde prestaties

Enexis hield in 2021 vast aan de vier prioriteiten: veilig werken, klantgedreven werk, verbeterprojecten voor de klant en het versnellen van de energietransitie. Enexis zet alles op alles om de energietransitie maximaal te faciliteren. Het uitbreiden van de capaciteit in de elektriciteitsnetten heeft topprioriteit zodat klanten duurzaam opgewekte energie terug kunnen leveren. Het aantal nieuwe aansluitingen steeg met 11%. Maar het aanbod stijgt sneller dan het elektriciteitsnet aan kan. Op sommige plaatsen schiet de capaciteit van het net tekort.

Belangrijkste ontw. en wijz. risico's

Op 1 juli 2021 zijn de Regionale Energie Strategieën (RES) opgeleverd. In plaats van de afgesproken 35 TWh zijn regio’s voornemens om voor 2030 maar liefst 55 TWh aan duurzame opwek te realiseren via met name zonne-energie. Bijna de helft van deze RES-opgave valt binnen het verzorgingsgebied van Enexis. In combinatie met verduurzaming van de industrie en het aanleggen van een laadinfrastructuur voor elektrisch vervoer levert dit tot 2030 een gigantische hoeveelheid werk op. Dit werk kan niet allemaal tegelijk uitgevoerd kan worden. Door een tekort aan technisch personeel en lange doorlooptijden door vergunningen en inspraak procedures dreigt een mismatch te ontstaan tussen de regionale ambities en de snelheid waarmee het benodigde werk kan worden uitgevoerd. Op nationaal-, provinciaal- en RES-niveau moeten er keuzes worden gemaakt in de aanpak en/of in de tijd.
Enexis steekt veel energie in werving, opleiding en binding van technisch personeel. Er is voor bijna een miljard euro in het elektriciteitsnet geïnvesteerd. Samen met partners wordt gewerkt aan toegepaste innovatie om het netwerk beter te benutten. In april 2021 is een groene obligatielening uitgegeven van € 500 miljoen. Maar Enexis is bezorgd dat de netbeheerders de toenemende investeringen moeten blijven voorfinancieren. De wijze waarop kosten in de tarieven van de komende jaren worden verwerkt, is te traag. Met het oog op de nieuwe reguleringsperdiode (ACM) met ingang van 2022 bereidt Enexis een nieuw strategisch plan voor dat in april 2022 in de AvA ter goedkeuring wordt voorgelegd.

Toelichting finan-
ciële informatie

De nettowinst over 2021 bedraagt € 199 miljoen (2020: € 108 miljoen). Deze stijging wordt voornamelijk verklaard doordat de inkoopkosten van TenneT vanaf 2021 in hetzelfde jaar worden vergoed in de omzet. Ook in 2021 heeft de coronacrisis geen materiële impact gehad op het financieel resultaat van Enexis